විසි වන ව්‍යවස්ථා සංශෝධන විවාදයට එක්වෙමින් අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා හා විපක්ෂ නායක සජිත් ප්‍රේමදාස මහතා පාර්ලිමේන්තුවේ කළ කතා මේ වනවිට මාධ්‍ය වෙත නිකුත් වී තිබේ.
ඒ අනුව ඔවුන් දෙදෙනා කළ කතාවන් මෙසේය.
විසි වැනි සංශෝධනය ගෙනඑන්නේ රට අරාජික කළ ජනතාවට එපා වූ 19 වැනි සංශෝධනය ඉවත් කිරීමට බව අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ඊයේ (21) දින පාර්ලිමේන්තුවේදී පැවැසීය.
20 වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධන පනත් කෙටුම්පත දෙවැනිවර කියවීමේ විවාදයට එක්වෙමින් අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂ මැතිතුමා මේ බව අවධාරණය කළේය.
පාර්ලිමේන්තුවට ලැබූ ජනවරම තුළ ජනාධිපති ශක්තිමත් කිරීමේ ප්‍රාර්ථනාව තිබෙන බව පෙන්වා දුන් අග්‍රාමාත්‍යතුමා, ඒ නිසා ජාතික ආරක්ෂාව තහවුරු කරන 20 වැනි සංශෝධනය ගෙනවිත් රට අරාජික කරන 19 වැනි සංශෝධනය පරාජය කරන බව පෙන්වා දුන්නේය.
20 වැනි සංශෝධනය ගෙනඑමින් රජය සූදානම්වන්නේ පවතින ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව තවදුරටත් පවත්වාගෙන යාමට නොවන බව කී අග්‍රාමාත්‍යතුමා චිරාත් කාලයක් මුළුල්ලේ මේ රටේ ජනතාව බලාපොරොත්තු වුණ ජාතිය ගොඩනගන නව ව්‍යවස්ථාවක් ඉක්මනින් ගෙන එන බවට විශ්වාසය පළ කළේය.
ගරු අග්‍රාමාත්‍යතුමා පාර්ලිමේන්තුවේ දී කළ සම්පූර්ණ කතාව මෙසේය.
ගරු කථානායකතුමනි,
මේ සභාව නියෝජනය කරන අපට අද ඉතාම වැදගත්වන දවසක්. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා 03ක් යටතේ මේ ගරු සභාව නියෝජනය කරන්න කටයුතු කරන්න අවස්ථාව ලැබුණ කෙනෙක් මම. තව කෙනෙක් ඉන්නවා නම් ඒ වාසුදේව නානායක්කාර ගරු මන්ත්‍රීතුමා විතරයි.
කථානායකතුමනි,
මම මේ පාර්ලිමේන්තුවේ 1970 දි දිවුරුම් දුන්නේ සෝල්බරි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ. ඒ මහ රැජිණටත් බ්‍රිතාන්‍ය කිරීටයටත් පක්ෂව.
එයින් පස්සේ බ්‍රිතාන්‍යයෙන් වෙන් වෙලා පූර්ණ ජනරජයක් වුණ ජනරජ ව්‍යවස්ථාව සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය යටතේ සම්මත කරගත්ත ආකාරයත් මට මතකයි.
එදා 1972 ජනරජ ව්‍යවස්ථාව සම්මත කර අපි පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැඟිල්ලේ රැස්වුණේ නෑ. එදා නවරජ ව්‍යවස්ථාව ඉදිරිපත් කළේ කොළඹ රාජකීය විද්‍යාලයේ රඟහලේ රැස්වෙලා. එතන රැස්වෙලා තමයි අපි ජනරජ ව්‍යවස්ථාව සම්මත කළේ. අධිරාජ්‍යයෙන් පූර්ණ නිදහස ලැබුණ ව්‍යවස්ථාවට බොහොම ගෞරවයෙන් අපි අත් ඉස්සුවා. රටට පූර්ණ නිදහස ගේන එබඳු ව්‍යවස්ථාවකට ඔසවපු අතක් මට තියෙනවා කියලා මම කියන්නේ ආඩම්බරයෙන්.
කථානායකතුමනි,
ඊළඟට 1977 මහමැතිවරණයෙන් ජය ගත්ත ජේ.ආර්. ජයවර්ධන අලුත් පාර්ලිමේන්තුවක් පිහිටෙව්වා. එදා තිබුණ ජනරජ ව්‍යවස්ථාව අහෝසි කරලා ජේ.ආර් ජයවර්ධන මැතිතුමා 1978 දී අද අපි පාලනය වන මේ නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ගෙනාවා. එදා තිබුණ රජය කේවල මැතිවරණ කොට්ඨාස ක්‍රමයට ඡන්දය පවත්වලා ඒ අනුව ලැබුණ 2/3 බලයෙන් මේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සම්මත කළා.
මේ ව්‍යවස්ථාව සම්මත කරනකොට ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ හිටපු අපිට පාර්ලිමේන්තුවේ ඉන්න ඉඩ ලැබුණේ නෑ. පාර්ලිමේන්තුවේ සිටියා නම් මේ ව්‍යවස්ථාවට එරෙහිව මුලින්ම මගේ අතත් එසවෙන්න ඉඩ තිබුණ බව මම කියන්න ඕනේ. ඒකට හේතුව මේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය එදා විරුද්ධ වීම නිසා.
ගරු කථානායකතුමනි,
මේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව තරම් විවේචනයට ලක්වුණ ව්‍යවස්ථාවක් තවත් නෑ.
මේ ව්‍යවස්ථාවට මුලින්ම විරුද්ධ වුණ ආචාර්ය එන්.එම්.ලා, කොල්වින්ලා සරත් මුත්තෙට්ටුවේගමලා අද ජීවතුන් අතරින් නෑ. එහෙත් තවමත් මේ ව්‍යවස්ථාව පවත්වාගෙන යන්න අපට සිද්ධ වෙලා තියෙනවා.
මේ ව්‍යවස්ථාවට ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය විරුද්ධ වුණත් මේ යටතේ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයට සම්බන්ධ ජනාධිපතිවරු හතර දෙනෙක් බිහිවෙලා තියෙනවා. මම හිතන්නේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නායකයා වුණ ජේ.ආර්. ජයවර්ධන ශ්‍රීලනිපයට බලයට එන්න බැරි වෙන විදිහට මේ ව්‍යවස්ථාව හැදුවත් එයින් වැඩිම ජනාධිපතිවරු බිහි කරලා වැඩිම කාලයක් රට පාලනය කරලා තියෙන්නේ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයයි.
ඒ නිසා අපි කවුරුත් මේ ව්‍යවස්ථාව යටතේ දේශපාලන සරදමකට ලක්වෙලා තියෙනවා. ඒත් අපිට මේ ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කරගන්න බැරිවෙලා තියෙනවා. එහෙම ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කරගන්න අසීරු වුණේ එක පක්ෂයකට මේ පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් ලබා ගන්න බැරි වීම නිසායි.
ඒත් කවදාවත් මේ ඡන්ද ක්‍රමය යටතේ තුනෙන් දෙකක ඡන්ද බලයක් දිනා ගන්න බෑ කියන කාරණය ඉතිහාසයේ පළවෙනි වතාවට අපි බොරුවක් බවට පත් කරලා තියෙනවා.
මේ රටේ ජනයාට ඕනෑ කළේ ස්ථිර, නොකැඩෙන නොයෙක් කල්ලි කණ්ඩායම්වලට විදේශ බලවේගවලට යට වෙන්නේ නැතිව ජනතා පරමාධිපත්‍යය බලය රැකෙන ආණ්ඩුවක් ගොඩනගා ගැනීම. ඒකට තමයි මේ සමානුපාතික නියෝජන ක්‍රමය යටතේත් 2/3 ක බලයක් අපිට ලබා දෙන්න ජනතාව පෙළඹිලා තියෙන්නේ. අපි මේ 20 වැනි සංශෝධනය ගෙනත් සූදානම් වෙන්නේ මේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව තවදුරටත් පවත්වාගෙන යන්න නෙවෙයි චිරාත් කාලයක් මුළුල්ලේ මේ රටේ ජනතාව බලාපොරොත්තු වුණ ජාතිය ගොඩනගන නව ව්‍යවස්ථාවක් ඉක්මනින් ගොඩනගන තෙක් මේ රටේ වැඩකටයුතු අනුව ඉදිරියට ගෙන යාමයි.
ගරු කථානායකතුමනි,
ව්‍යවස්ථාවක් වගේම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් ගෙනෙන කොටත් පාර්ලිමේන්තුවේ නොයෙක් වාද විවාද ඇතිවෙනවා. නමුත් ඉතිහාසයේ ඇතැම් සංශෝධන ගෙනත් තියෙන්නේ මන්ත්‍රීවරුන්ට විශාල බලපෑම් කරලා. මේ 20 වැනි සංශෝධනය අපි පාර්ලිමේන්තුවට ගෙනෙන්නේ එබඳු කිසිඳු බලපෑමක් හරහා දේශපාලන ඩීල් එකක් දාලා ඡන්දය උදුරාගෙන නෙවෙයි. ඒ නිසාම තමයි 20 වැනි සංශෝධනය ගෙනෙන මේ මොහොතේ අපේම පාර්ශ්වයෙන් විශාල වාද විවාද ඇති වුණෙත්. මම අහන්න කැමැතියි 19 වෙනි සංශෝධනයේදී එහෙම වුණාද? මහා සංඝරත්නයටවත් කාටවත් විරෝධය පළ කරන්න ඉඩක් තියලා නෙවෙයි 19 ගෙනාවේ. ඒක එහෙම වුණේ 19 වෙනි සංශෝධනය මන්ත්‍රීවරුන්ගේ හෘදය සාක්ෂියට එකඟ නිසාද? නෑ. විරෝධයකට වාද කරන්න ඉඩක් තිබ්බේ නෑ. ඒ නිසා වාද විවාද මැද ඩීල් නැතිව ජනතාවගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතියට ගරු කරලා ගෙනෙන මේ 20 වැනි සංශෝධනය ගැන අපි සතුටු වෙනවා.
කථානායකතුමනි,
අපි විසිවෙන සංශෝධනය මඟින් විශේෂ දෙයක් ඇති කරන්නේ නෑ. අපිට 20 වැනි සංශෝධනය ගෙනෙන්නේ ජනතාවට එපා වුණ රට, අරාජික කළ 19 වැනි සංශෝධනය ඉවත් කරන්න. දින සියයක් තුළ කළ මේ 19 වැනි සංශෝධනය ගැන හිටපු ජනාධිපතිතුමාගෙත් ප්‍රසාදයක් ඇත්තෙත් නෑ. ඒක හදපු අයත් ඒක බෝම්බයක් බව, වැරදීමක් බව කිව්වා. මේ දිනවල ඇසෙන පාස්කු කොමිසමේත් සාක්කිවලින් පෙනෙනවා රට මොනතරම් අරාජිකත්වයට 19 නිසා මුහුණ දුන්නාද කියලා. ජාතික ආරක්ෂාව මොනතරම් දුර්වල වුණාද කියන කාරණය අපි අත්දැක්කා. 19 මේ රටේ ජනතා පරමාධිපත්‍යයට ඇති කළ හානිය ගැන ඔබ දන්නවා.
කථානායකතුමනි,
ඒ විතරක් නෙමෙයි මේ 19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ගෙන ආවේ එක පවුලකින් පළිගන්න. රාජපක්ෂලාගේ ප්‍රජා අයිතිය අහෝසි නොකර, අහෝසි කරන්න. නමුත් ඒකෙන් සිද්ධ වුණේ මේ රටේ ඒකීය භාව‍යට, ජාතික ආරක්ෂාවට බලවත් තර්ජනයක් එල්ල කිරීම. ඒ වගේම 19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයෙන් මේ රටේ රාජ්‍ය දුර්වල කළා.
කථානායකතුමනි,
මට මතකයි 13 වන ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය පාර්ලිමේන්තුවට ගෙනාපු වෙලාවේ ඒ පිළිබඳව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දුන්න තීන්දුව. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය එදා ප්‍රකාශ කළා, 13වැනි සංශෝධනයෙන් පළාත් සභාවලට බලතල බෙදීම නිසා අපේ රටේ ඒකීයභාවය ආරක්ෂා වෙන්නේ විධායක ජනාධිපති ධූරය තිබෙන නිසා බව. විධායක ජනාධිපති ධුරයේ බලතල තිබෙන නිසා තමයි රටේ ඒකීයභාවය ආරක්ෂා වෙන්නෙ.
නමුත් 19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ගෙනත් කළේ මොකක්ද? මට මතකයි 19 ගෙනාපු දවස්වල විශාල වශයෙන් උදම් වුණා ජනාධිපතිගේ තටු කැපුවා කියලා. ජනාධිපතිගේ තටු නෙමෙයි ජාතික ආරක්ෂාවේ, ඒකීයභාවයේ බෙල්ල කපන එකයි වුණේ.
දහනමයෙන් කළේ රටේ ඒකීය බව ආරක්ෂා කරන්න හිටපු ජනාධිපතිගේ බලය සීමා කිරීම. ඒ සීමා කරලා වසර තුනක් ඇතුළත ප්‍රතිඵල ආවා. පාස්කු ප්‍රහාරය ගැන සාක්ෂි දෙන බුද්ධි අංශ ප්‍රධානියා කියනවා දහදාහකට ආසන්න පිරිසක් ප්‍රහාරය ගැන දැනගෙන හිටියයි කියලා. දහදාහකට ආසන්න පිරිසක් දැනගෙන හිටියත් ප්‍රහාරය නවත්තගන්න බැරි වුණා.
දැන් පාස්කු කොමිසමේ කියවෙන දේවල් ඇහුවම මේ උත්තරීතර සභාවේ වගකිවයුතු අපි කාටත් ලැජ්ජාවක් ඇති වෙනවා. ජනාධිපතිට රට ආරක්ෂා කරන්න දෙයක් නෑ. අගමැතිට කරන්න දේකුත් නෑ. ආරක්ෂක ලේකම්ට කරන්න දේකුත් නෑ. පොලිස්පතිට කරන්න දේකුත් නෑ. ආරක්ෂක ඇමැතිවරයා ගැන දන්න කෙනෙකුත් නෑ. මේ නිසා හයක් හතරක් නොදන්නා දරුවෝ සෑහෙන පිරිසක් මේ පොළොවේ වැළලුණා.
ඇයි මෙහෙම වුණේ?
ගරු කථානායකතුමනි,
රටේ බහුතර ජනතාවගේ ඡන්දයෙන් පත් වුණ රාජ්‍ය නායකයාට මේ වගේ විපතක් සිදුවුණාට පස්සේ වත් පොලිස්පතිව ඉවත් කරගන්න බැහැ. පාර්ලිමේන්තුවටත් එතුමාව ඉවත් කරන්න බෑ. මේ තරම් විපතක් වෙලා තියෙද්දි පොලිස්පතිට ඉවත් වෙන්න කියලා ජනාධිපතිතුමා කීවත් ඉවත් නොවී පොලිස්පති ඉන්නවා.
දළදා පෙරහැරේ නැටුවත්, තමන්ට ඕන හැටියට නීතිය නැමුවත් පොලිස්පති ව ඉවත් කරන්න බෑ. ජනාධිපතිවරයාට අදටත් පොලිස්පතිව ඉවත් කරන්න බෑ. හැටනව ලක්ෂයක් ජනතාව ඡන්දය දෙන්නේ පොලිස්පති කෙනෙක්ව ඉවත් කරගන්න බැරි ජනාධිපතිකමකට ද?
ඒ විතරක් නෙමෙයි පොලිස්පතිත් දන්නෙ නැතිව පොලීසියට අයත් තනතුරුවලට පත් කිරීම් කරන්න පුළුවන්. පොලිස්පතිටත් අකාර්යක්ෂම පොලිස් නිලධාරීන් මාරු කරගන්න බෑ. 19වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයෙන් ගෙනාපු පොලිස් කොම්සම වගකියන්නේ කාටද කියන ප්‍රශ්නය දැන් ජාතිය හමුවේ තියෙනවා.
ගරු කථානායකතුමනි,
මේ ව්‍යවස්ථාව යටතේ විධායක ජනාධිපති ධූරය දෙවරක් දරපු කෙනෙක් මම. විධායක ජනාධිපති ධූරය නොතිබුණා නම් 2006 දී පාර්ලිමේන්තුවේ පැත්ත මාරු කළ අය නිසා යුද්ධය කරන එක නතර කරන්න වෙනවා. ජාතික ආරක්ෂාවට වගකියන්නේත් රටේ ඒකීයභාවයට වගකියන්නේත් ජනාධිපති. එදා දහස් ගණනක් කොළඹ හිටපු මරාගෙන මැරෙන කොටි ප්‍රහාරකයෝ ඉලක්ක වෙත යන්න කලින් අපි නතර කළා. ලක්ෂ්මන් කදිරගාමර් මැතිතුමා ඝාතනය වුණේ මගේ කාලේ නෙමෙයි. නමුත් මගේ කාලේ ඒ ඝාතකයෝ සියලු දෙනාවම අල්ලා ගන්න අපිට පුළුවන් වුණා.
ඒ සඳහා අපේ කාලේ රාජ්‍ය ඔත්තු, සේවා බුද්ධි සේවා බොහොම ශක්තිමත් ව තිබුණා. නමුත් 19වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයෙන් පස්සේ CID එක යෙදෙව්වෙ විරුද්ධ පක්ෂයේ දේශපාලනඥයෝ පස්සේ පන්නන්න. ඒ නිලධාරීන් ලබල තිබුණු පුහුණුව එදා කඩා බිඳ දැම්මා. පොලිස් කොමිසම මේ සේවාවන් දියුණු කරන්න මැදිහත් වෙන්නේ නෑ. ඒ නිසා CID බුද්ධි අංශ වගේ සේවාවල දක්ෂතා පිරිහුණා. දැන් රිෂාඩ් බදියුදීන් අල්ලගන්න CID එකට බෑ. ත්‍රස්තවාදීන් එක්ක සම්බන්ධකම් පැවැත්වූවාය කියන රිෂාඩ්ගේ මල්ලිට පොලීසිය ඇපයක් දීලා ගෙදර යවනවා. ඒවා නවත්වන්න දැන් කාටවත් බෑ.
ගරු කථානායකතුමනි,
20 වැනි සංශෝධනය ගෙනත් මේ තරම් හානිකර 19 අහෝසි කරන මේ මොහොතෙත් ඒකේ තිබුණ ස්වාධීන විගණන කොමිසම බොහෝම දුක්වෙනවා 20 වැනි සංශෝධනයේ විගණන කොමිසම නැතැයි කියලා විශාල ආන්දෝලනයක් පසුගිය දවස්වල මේ රටේ සිද්ධ වුණා. කවුරුත් හිතන්නේ විගණන කොමිසමෙන් රටේ කිසිම වංචාවක් සිද්ධ වෙන්නේ නැති තැනට රට ගොඩනැගුවා කියලයි. මේ කොමිසමට අරලියගහ මන්දිරය ජනාධිපති මන්දිරය පවා විගණනය කරන්න බලය තිබුණු බව තමයි කිව්වේ. නමුත් මේ ස්වාධීන විගණන කොමිසම ජනාධිපති මන්දිරය හෝ අරලියගහ මන්දිරය විගණනය කළාද?
ගරු කථානායකතුමනි,
පහුගිය කාලේ අරලියගහ මන්දිරයට නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් ගෙන්වලා දූෂණ විරෝධී කමිටුවක් පවත්වාගෙන ගියා. වසර පහක් තිස්සේ ඒ කමිටුව නඩත්තු කරන්න විශාල වියදමක් අරලියගහ මන්දිරය කරගෙන ගියා. ඒ කමිටුව නීති විරෝධී බව එදා හිටපු නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් පවා ප්‍රසිද්ධියේ ප්‍රකාශ කරලා තිබුණා. නමුත් මේ කමිටුවට ගිය මහා වියදම ගැන ස්වාධීන විගණන කොමිසම විගණනය කරලා තියෙනවද? එහෙම විගණනය කරලා මේ රටට ඉදිරිපත් කරපු වාර්තාවක් තියෙනවද?
ඒ විතරක් නෙවෙයි ස්වාධීන විගණන කොමිසම මේ රටේ අමාත්‍යාංශවත් හරියට විගණනය කළේ නෑ. බුද්ධශාසන අමාත්‍යාංශය යටතේ තිබුණු මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදලේ මිලියන සිය ගණනක් අවභාවිත කරලා තියෙනවා. මේ කියන ස්වාධීන විගණන කොමිසම ඒ ගැන විගණනය කරලා තියෙනවද කියලා අපි දැනගන්න කැමැතියි.
ගරු කථානායකතුමනි,
ඒ විතරක් නෙමෙයි මේ ස්වාධීනයි කියන විගණන කොමිසම කිසිම කොමිසමක කටයුතු විගණනය කරලා නෑ. මැතිවරණ කොමිසමේ සාමාජිකයෙක් වාහන දෙකක් පාවිච්චි කරනවා. නිල නිවසක් පාවිච්චි කරන ගමන් නිවාස කුලිය වෙනම අරගන්නවා. ඒවා සුප්‍රසිද්ධ දේවල්. නමුත් ඒවා එකක්වත් ස්වාධීන විගණන කොමිෂමෙන් විගණනය කරලා තියෙනවද? මොනවද විගණන කොමිසමෙන් ස්වාධීනව කරලා තියෙන වැඩ. ජනාධිපති මන්දිරය, අරලියගහ මන්දිරය විගණනය කරලා තියෙනවද?
ගරු කථානායකතුමනි,
මේ කොමිෂන් ස්වාධීනව ක්‍රියාත්මක වුණාද? මේ කමිෂන්වලින් මහජන බලය ස්වාධීනව ක්‍රියාත්මක කරන්න ඉඩක් ලැබුණද? ව්‍යවස්ථාදායක සභාවට තේරී පත්වෙන්න ඕනෑ ඒ රටේ ජනතාවගේ නියෝජිතයෝ. මන්ත්‍රීවරු. නමුත් ව්‍යවස්ථාදායක සභාවට තේරී පත්වුණේ ජනතාවගෙන් තේරී පත්වුණ නියෝජිතයෝ නෙමෙයි. NGO නියෝජිතයෝ. ඒ අය රටේ ජනතාවට වග කියන අයද? 19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ පිළිවෙළට වැඩ කරන්න නම්, ඡන්දය දීලා ජනතාව පාර්ලිමේන්තු නියෝජිතයින් තෝරා තෝරා පත් කර ගන්නේ ඇයි?
ගරු කථානායකතුමනි,
විධායක ජනාධිපතිවරයා වශයෙන් කටයුතු කරන කාලේ අපි මැතිවරණ පිට මැතිවරණ පැවැත්වූවා. එදා විපක්ෂයේ හිටපු අය එක දිගට මැතිවරණ පවත්වන එක ගැන බලවත් විරුද්ධත්වය පළ කළා. එබඳු තත්ත්වයක් තිබුණ රටේ මැතිවරණය ස්වාධීනව පවත්වන්න ඕන කියලා ස්වාධීන මැතිවරණ කොමිසමක් පත් කළා. නමුත් මේ මැතිවරණ කොමිසම ස්වාධීන ද? එකේ සාමාජිකයෙක් ප්‍රසිද්ධියේ දේශපාලන කටයුතුවල යෙදෙනවා විතරක් නෙමෙයි මැතිවරණය පවත්වන්න එපා කියලා අධිකරණයටත් යනවා. ඒ කටයුත්ත ස්වාධීනයි කියලා මේ සභාවට පිළිගන්න පුළුවන්ද? ස්වාධීන මැතිවරණ කොමිසමක් තිබෙද්දී තමයි රිෂාඩ් පුත්තලමේ ජනතාව ඡන්දෙ දාන්න නැගෙනහිරට රජයේ සල්ලිවලින් ගෙන ගියේ. යහපාලන ආණ්ඩුව ජනතාව වෙනස් කළේ නැතිනම් අදටත් රිෂාඩ නිදහස්.
ගරු කතානායකතුමනි,
19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය සම්මත කරගත් අය මහ උජාරුවෙන් කියන දෙයක් තමයි ජම්බෝ කැබිනට් මිනි කැබිනට් බවට පත් කර ගත්තාය කියන එක. 19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ වගන්තියක් තියෙනවා ඇමැතිවරු තිහකට සීමා විය යුත්තේය කියලා. එහෙත් ජාතික ආණ්ඩුවකදී ඇමැති තනතුරුවලට සීමාවක් නැත්තේය කියලා. මේ වගන්තිය ගෙනාපු 19වැනි සංශෝධනය යටතේ තමයි මේ රටේ වැඩිම ඇමැතිවරු සංඛ්‍යාවක් පත්වෙලා හිටියේ. ඇමැතිවරු එකසිය ගාණක් මේ වගන්තිය තියෙද්දිත් පත් කර ගත්තා. ඒ නිසා මේක විශාල ප්‍රෝඩාවක් බව මම කියන්න ඕන.
කථානායකතුමනි, විසිවෙනි සංශෝධනය අපි ගේන්නේ මේ ප්‍රෝඩාකාරී 19 වැනි සංශෝධනය ඉවත් කරන්න. ආණ්ඩුවක් කරගෙන යන්න තුනෙන් දෙකක් ඕන නෑ. ඡන්ද එකසිය පහළොවක් තියෙනවා නම් ආණ්ඩුව කරගෙන යන්න පුළුවන්. ඡන්ද දෙක තුනක් තිබිලත් අපි යුද්ධයක් කරලා රට නිදහස් කර ගත්තා. එහෙව් අපි තුනෙන් දෙකක ජනවරමක් ඉල්ලා හිටියේ ඇයි ? මේ රටේ ඒකීය භාවය ආරක්ෂා කරන්න, ජාතික ආරක්ෂාව තහවුරු කරන්න, යළිත් එදා තිබුණු මරණ බිය නැතිව ජීවත් වන රටක් හදන්න.
කථානායකතුමනි,
මේ මහ මැතිවරණය විතරක් නෙවෙයි, පසුගිය ජනාධිපතිවරණයත් මේ සභාවට බලපානවා. පාර්ලිමේන්තු ඡන්දෙදි වගේම ජනාධිපතිවරණයේදිත් ජනතාව ජනාධිපතිට දුන්නේ ජනවරමක්. පාර්ලිමේන්තුවට ජනවරමක් ලබා දුන්නා වගේම ජනාධිපතිටත් ජනවරමක් ලබා දී තිබෙන බව කියන්න ඕනෑ. අද පාර්ලිමේන්තුව විතරයි ජනවරම තිබෙන බව හිතන්නේ. ජනාධිපතිටත් ජනවරමක් තිබෙන බව අපි පිළිගන්න ඕනෑ. මේ ඡන්ද දෙකේදීම කියවුණා. ජනතාව අපේක්ෂා කළේ 19 සංශෝධනය ඉවත් කරන්න. ඒක මේ ඡන්ද දෙකේදීම කියවුණා. ජාතික ආරක්ෂාව පිළිබඳ කාරණයේදී ජනතාව දැඩි සේ විශ්වාස කරන්නේ ජනාධිපතිවරයාව. රටේ ඒකීයභාවය නිරූපණය කරන්නේ සාමූහිකත්වය නිරූපණය කරන්නේ ජනාධිපතිවරයාගෙන්. ජනාධිපතිට ඡන්දෙ දීලා ජනතාව අපේක්ෂා කරන්නේ එක නීතියක් යටතේ රටක් ඉදිරියට ගෙන යාම. එහෙම නම් ජනාධිපතිවරයාගේ ජනවරම ගැනත් මේ සභාව සිතා බලන්න ඕනෑ. පසුගිය මහ මැතිවරණයේදී මැතිවරණ වේදිකාවේ අපි කිව්වේ මොනවාද? ජනාධිපතිට වැඩ කරන්න ශක්තිමත් පාර්ලිමේන්තුවක් දෙන්න කියලා. එහෙම නම් පාර්ලිමේන්තුවට ලැබුණ ජනවරම තුළත් ජනාධිපති ශක්තිමත් කිරීමේ ප්‍රාර්ථනාව තියෙනවා. ඒ නිසා 20 ගෙනත් ජාතික ආරක්ෂාව තහවුරු කරන, රට අරාජික කරන 19 පරාද කරන්නේ.
මීට අමතරව විපක්ෂ නායක සජිත් ප්‍රේමදාස මහතා 20 වන සංශෝධන විවාදයට එක්වෙමින් අදහස් පළ කළේ මෙසේය.
